به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، صنعت اسباب‌بازی در ایران علی‌رغم تمام ظرفیت‌های موجود، با چالش‌های اساسی مواجه است. اسباب‌بازی تنها حلقه از صنایع فرهنگی در ایران نیست که با این چالش‌ها دست و پنجه نرم می‌کند. این حوزه با وجود زمینه اشتغال‌سازی برای نیروی کار، از حوزه‌های مغفول صنایع فرهنگی است. این در حالی است که برخی از کشورهای جهان با هدف‌گذاری در این زمینه تلاش دارد تا علاوه بر گسترش اقلام داخلی در بازار، حضور خود در دیگر مناطق را نیز گسترش دهند. در همین راستا می‌توان از شرکت معروف «لگو» یاد کرد که در کنار شعب مختلف خود در سراسر جهان، تصمیم گرفته است با ایجاد شعبه‌ای در دبی، مناطقی از جمله آفریقا و خاورمیانه را گسترش دهد.
نهمین دوره جشنواره ملی اسباب‌بازی از 25 دی‌ماه تا دهم بهمن‌ماه در کانون پرورش فکری کودکان در حال برگزاری است. در این جشنواره در کنار عرضه محصولات ایرانی، نشست‌های تخصصی نیز به منظور بررسی وضعیت بازار این صنعت در ایران برگزار می‌شود که فرصتی است برای بررسی دوباره وضعیت صنعت اسباب‌بازی به عنوان یکی از صنایع مهم و تأثیرگذار فرهنگی در ایران و جهان. در همین راستا، نشست «بازی، اسباب‌بازی و اقتصاد» با نگاهی به چالش‌های پیش روی این صنعت، از جمله واردات گسترده، کمبود نوآوری و عدم نشان‌سازی و همچنین فرصت‌های پیش رو، مانند استفاده از ظرفیت‌های دیجیتال و شبکه‌های اجتماعی با حضور محمدمهدی ایزدخواه دکتری مدیریت بازرگانی و مدیرعامل انتشارات ترجمان و سجاد خانی استادیار دانشکده تجارت و بازرگانی دانشگاه تهران در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار شد.
در زمینه شناخت مخاطب و نشان‌سازی عقب هستیم
خانی با اشاره به این امر، با تأکید بر اینکه صنایع خلاق می‌توانند نقش مهمی در اقتصاد ایفا کنند، گفت: در جهان 570 شغل مرتبط با اسباب‌بازی وجود دارد و صنایع خلاق می‌توانند نقش مهمی در اقتصاد ایفا کنند، به‌طوری که کشورهایی مانند بریتانیا در این حوزه فعال هستند. نیروهای انسانی آموزش دیده می‌توانند به رشد و توسعه اقتصاد اسباب‌بازی در داخل کمک کنند.
دنیای اسباب‌بازی در جهان از حالت سنتی خارج شده و با دسته‌بندی مخاطبان و در نظر گرفتن نیازهای رشدی آنها، در حال تکامل است. به گفته سجاد خانی، بررسی‌های صورت گرفته حکایت از آن دارد که بازی برای کودکان شش تا 12 سال جنبه هیجانی دارد؛ در حالی که نوجوانان 13 تا 18 سال بیشتر به بازی‌های دیجیتال و تعاملی علاقه نشان می‌دهند.
این استاد دانشگاه در ادامه با بیان اینکه 80 درصد بازار اسباب‌بازی در ایران از طریق واردات، چه رسمی و چه غیررسمی، تأمین می‌شود، بر لزوم بررسی قوانین بازرگانی و تأثیر آن بر این صنعت اشاره کرد. او «نوآوری» و «انسجام دیجیتال» را از جمله عوامل مهم در رشد و توسعه بازار اسباب‌بازی دانست و گفت: یکی از چالش‌های پیش روی این صنعت، حرکت به سمت بازی‌های دیجیتال است که باید روی طراحی آنها کار شود تا ببینیم این اسباب‌بازی‌ها در دنیای هوش مصنوعی چگونه می‌توانند به ما کمک کنند.
مدیریت تقاضاهای فصلی از دیگر موضوع‌های مهمی بود که خانی به آن پرداخت. در حالی که فروشگاه‌های فیزیکی توزیع محصولات خارجی را در نبود نظارت قیمتی در دستور کار خود دارند، توجه به بسترهای دیجیتال برای عرضه محصولات داخلی می‌تواند سهم کالای ایرانی را در بازار اسباب‌بازی افزایش دهد. خانی در همین رابطه با تأکید بر اینکه با برگزاری پویش‌های تبلیغاتی می‌توان تقاضای فصلی میان مخاطبان ایجاد کرد، یادآور شد: فروشگاه‌های آنلاین باید تنوع محصول، خدمات پس از فروش و نشان‌سازی(برند) مناسبی داشته باشند تا بتوانند مخاطب را جذب و درگیر کنند.
خانی با تاکید بر اینکه صرف عرضه یک محصول نمی‌تواند تضمین‌کننده فروش آن باشد، اضافه کرد: چیدمان، دکوراسیون، قیمت‌گذاری، خدمات پس از فروش و… همه بر روی انتخاب و فروش محصول اثرگذار هستند و باید به‌گونه‌ای عمل کرد که مشتری تجربه خوبی داشته باشد.
این مدرس دانشگاه، تحقیقات بازاریابی را ابزاری مهم برای شناخت نیازهای مشتریان دانست و افزود: در حالی که کشورهای دیگر به دنبال توسعه بازار جهانی خود هستند، ما هنوز در زمینه شناخت مخاطب و نشان‌سازی عقب مانده‌ایم. ما می‌توانیم با انجام تحقیق‌های بازاریابی آنلاین و بررسی اینکه مشتری به دنبال سرگرمی یا مهارت است، به شناخت بهتری از بازار دست پیدا کنیم. همچنین، مشارکت با مؤسسات آموزشی و استفاده از ظرفیت‌های فرهنگ ایرانی اسلامی برای نشان‌سازی می‌تواند به رشد صنعت اسباب‌بازی کمک کند.
یک گام جلوتر از رقبا باشید
در حوزه صنایع فرهنگی از جمله اسباب‌بازی، نبود اطلاعات دقیق از فعالان بازار، دغدغه‌های تولیدکنندگان و سلیقه و نیاز مخاطب پاشنه آشیل برای ادامه راه و طراحی و برنامه‌ریزی در این حوزه است. بر همین مبنا به نظر می‌رسد تدوین سند چشم‌انداز صنعت اسباب‌بازی که چندی است در شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح شده و در دست بررسی است، می‌تواند تا حدودی رفع‌کننده خلأهای این حوزه باشد. از جمله خلأهای این حوزه عدم حلقه واسط میان تولیدکننده و مصرف‌کننده است. فقدان طرح‌های پژوهشی برای بررسی گرایش بازار به سمت خرید محصولات و تغییر ذائقه آنها در سال‌های مختلف فضای غبارآلودی را برای تولیدکننده ایجاد کرده است.
محمدمهدی ایزدخواه در همین رابطه بر ایجاد برندسازی تأکید و اضافه کرد: در بحث تجاری‌سازی، سه لایه طراحی درست اهمیت دارد. نخست اینکه باید در صنعت درستی قرار بگیرید و بدانید که بازار آن در حال رشد است. دوم اینکه باید تحلیل دقیقی از روند و گرایش‌ها(ترند) داشته باشید. اگر در جای درستی قرار نگیرید، حتی با داشتن گروه خوب هم شکست خواهید خورد.
او همچنین با اشاره به نقش فناوری در تغییر بازار، افزود: با ورود فناوری به‌ناچار محصول شما از بین نمی‌رود. همان‌طور که کتابفروشی‌ها با وجود رشد فروش آنلاین کتاب همچنان به فعالیت خود ادامه می‌دهند، صنعت اسباب‌بازی نیز می‌تواند با نوآوری و استفاده از مزیت‌های رقابتی، خود را حفظ کند.
این فعال فرهنگی به مزیت رقابتی به عنوان یکی از عوامل موفقیت در کسب‌وکار اشاره کرد و افزود: باید ببینید آیا مزیت رقابتی دارید یا نه. اگر مخاطب به دنبال شماست، مزیت‌هایی دارید که برای او جذاب است. نیاز نیست از همه بهتر باشید، همین که یک قدم جلوتر از رقبا باشید کافی است.
این دکترای مدیریت بازرگانی به سه مزیت حیاتی در کسب‌وکار، یعنی مالی، بازاریابی و منابع انسانی اشاره کرد و گفت: بازاریابی سه کار مهم انجام می‌دهد: آگاهی‌رسانی، ایجاد برتری‌دادن و یادآوری. باید تحلیل کنید که مخاطب شما کجاست و همان جا بازاریابی کنید. بسیاری از تصمیم‌ها در نقطه خرید اتفاق می‌افتد و چیدمان فروشگاه‌ها در این زمینه بسیار مهم است. نگهداری مشتریان قدیمی نیز بسیار اهمیت دارد، زیرا فروش به مشتری قدیمی 5 برابر راحت‌تر از مشتری جدید است.
ایزدخواه در پایان به اهمیت شبکه‌های اجتماعی در بازاریابی اشاره و تاکید کرد: امروز تحلیل محصول و تولید محتوا در شبکه‌های اجتماعی اهمیت بسیار زیادی دارد. متاسفانه در ایران کسب‌وکاری که در حوزه اسباب‌بازی فعال باشد و محتوای خوبی در شبکه‌های اجتماعی تولید کند، وجود ندارد؛ در حالی که در دنیا کسب‌وکارهایی است که فقط به تحلیل اسباب‌بازی‌ها می‌پردازد.
امروزه توجه به این صنعت به دلیل گسترش آگاهی خانواده‌ها در تأثیر اسباب‌بازی بر تربیت کودکان، کاهش فضای باز برای بازی کودکان و گسترش شهرنشینی، اهمیت این صنعت در انتقال فرهنگ و نقش آن در بهبود وضعیت معیشت بخشی از جامعه و … افزایش یافته و سرمایه‌گذاری بر این بخش هر ساله در کشورهای مختلف روند تصاعدی را طی می‌کند. افزایش توجه به این حوزه با در نظر گرفتن نقش آن در مسائل تربیتی از ضرورت‌های بخش صنعت و فرهنگ کشور است.
انتهای پیام/
منبع: خبرگزاری تسنیم
